แนวคิดในเรื่องใบขับขี่จักรยาน

จากการที่ชมรมฯได้นำเสนอให้มีการรื้อฟื้นการทำใบขับขี่จักรยาน ซึ่งได้จุดประกายให้มีการถกเถียงในประเด็นนี้กันมากพอสมควรมาในระยะหนึ่งแล้ว ทั้งในแง่เห็นด้วยและเห็นต่าง

            ชมรมฯ จึงเห็นว่า ณ เวลานี้น่าจะเป็นโอกาสดีที่จะขออธิบายแนวคิดของเรื่องนี้ต่อไป  ดังนี้

  ข้อหนึ่ง คือ ใบขับขี่จักรยานไม่ใช่เรื่องใหม่ ไม่ใช่ไม่เคยมีมาเลย คนไทยหลายคนก็มีหรือเคยมีมาแล้ว ด้วยการสอบรับใบขับขี่ฯ ในราคาเพียง 1 บาท

            ข้อสอง เมื่อ 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2539 และ 29 มิถุนายน พ.ศ. 2546 ชมรมฯได้เคยพาสมาชิกไปสอบขอรับใบขับขี่ฯ 2 ครั้ง ที่กรมการขนส่งทางบก กทม. โดยครั้งที่ 2 ชมรมฯร่วมกับกรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม และกรมการขนส่งทางบก มีสมาชิกไปร่วมสอบขอรับใบขับขี่นี้หลายร้อยคนต่อครั้ง โดยในครั้งที่ 2 นี้ มีแจกกระเป๋าคาดเอวด้วย

            ข้อสาม ช่วงนั้นไม่ได้ไปทำกิจกรรมนี้ที่ต่างจังหวัด เพราะเราไม่มีงบประมาณ

            ข้อสี่ แม้ว่าจะ‘มีไว้ก็ไม่เสียหลาย’อย่างที่เขียนไว้ที่กระเป๋าคาดเอว แต่ก็มีสมาชิกอีกมากเลือกที่จะไม่ไปขอสอบฯ อาจเพราะไม่เห็นความสำคัญ หรือติดภารกิจ หรือไม่มีเวลา ฯลฯ

            ข้อห้า กรมการขนส่งทางบกได้ยกเลิกการสอบขอรับใบขับขี่จักรยาน ด้วยเหตุผล (เป็นการภายในและไม่เป็นทางการ) ว่ากรมฯไม่มีเจ้าหน้าที่ที่รู้เรื่องนี้มากพอ และไม่คุ้มกับการให้บริการเพราะเก็บค่าบริการเพียง 1 บาท

            ข้อหก การไม่มีใบขับขี่จักรยาน อาจทำให้มีปัญหาสำหรับผู้ใช้จักรยานบางคน  ในทางกฎหมาย หรือการเรียก หรือฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายจากคู่กรณี ซึ่งอาจเป็นรถยนต์, รถเมล์หรือมอเตอร์ไซค์ ฯลฯ หากคู่กรณีแย้งว่าผู้ที่ไม่มีใบขับขี่ฯ ก็ไม่ควรมีสิทธิมาใช้พื้นผิวจราจรบนถนน  ซึ่งเป็นเรื่องเสียหายต่อผู้ที่ใช้จักรยานและประสบอุบัติเหตุ และเราเห็นว่าไม่ควรปล่อยให้มีความคลุมเครือเช่นว่านี้ต่อไปเรือยๆโดยคนใช้จักรยานมีโอกาสที่จะเสียเปรียบเมื่อเรื่องไปถึงโรงพัก

            ข้อเจ็ด ในต่างประเทศมักไม่มีใบขับขี่จักรยาน ด้วยบริบทที่ต่างกันกับของไทย เพราะในต่างประเทศที่เจริญแล้ว มักมีทางจักรยานที่แยกออกจากถนน  และมีความปลอดภัยอยู่แล้ว ซึ่งประเทศไทยโดยเฉพาะในเขตเมืองยังไม่มีความปลอดภัยเช่นนั้น เราจึงควรมีมาตรการที่รัดกุมกว่าของเขา

            ข้อแปด การมีใบขับขี่จักรยานในชนบทหรือเมืองเล็กๆต่างจังหวัดในประเทศไทยไม่มีความจำเป็น เพราะมีความปลอดภัยในตัวมันเอง

            ข้อเก้า ในสมัยก่อนที่ยังมีการสอบใบขับขี่จักรยาน ประชาชนหรือชาวบ้านทั่วไปส่วนใหญ่ก็ไม่ได้ไปสอบขอรับใบขับขี่จักรยาน  เป็นปกติวิสัยของสังคมไทย ซึ่งตำรวจจราจรก็ไม่ได้ตรวจจับคนที่ไม่มีใบขับขี่จักรยานพวกนั้นเป็นปกติวิสัยเช่นกัน

            ข้อสิบ มาในสมัยปัจจุบัน การมีการสอบใบขับขี่จักรยานก็เหมือนกับเรื่องราวในอดีต คือ บางคนอาจไม่ต้องการมีใบขับขี่ จะด้วยติดที่ค่าใช้จ่าย,ค่าเดินทางหรือความยุ่งยากก็ตามที แต่บางคนโดยเฉพาะคนที่ใช้จักรยานในเขตเมืองที่มีความปลอดภัยจากการจราจรต่ำ อาจต้องการมีใบขับขี่ฯที่แสดงสิทธิของตนบนท้องถนน จะเรียกว่า‘มีไว้ไม่เสียหลาย’ก็ได้

            ข้อสิบเอ็ด การที่บอกว่าทุกคนต้องไปสอบใบขับขี่จักรยาน จึงไม่ใช่เรื่องจริง และไม่ใช่สิ่งที่ควรทำในบริบทไทย การสอบเพื่อขอรับใบขับขี่จักรยานจึงควรเป็นเพียงทางเลือกของแต่ละคน แล้วแต่ความต้องการและสมัครใจของคนนั้นๆ ซึ่งมีไว้ไม่เสียหลายอย่างที่ว่า

            ข้อสิบสอง มองในอีกมุมหนึ่ง  การที่คนที่ไม่ต้องการมีใบขับขี่  เรียกร้องไม่ให้มีการสอบใบขับขี่ อาจเป็นการรอนสิทธิของคนที่ต้องการจะมี…ก็ได้

            ข้อสิบสาม  ชมรมฯเป็นเพียงหน่วยเดียวในสังคม  หน่วยอื่นๆที่คิดต่างสามารถแจ้งไปที่กรมการขนส่งทางบกว่าไม่เห็นด้วย…ก็ได้ เพราะนี่คือพื้นฐานประชาธิปไตย

            ข้อสิบสี่ นักกฎหมายและนักสังคมท่านใดที่สนใจประเด็นนี้ และต้องการศึกษาข้อกฎหมายหรือบริบททางสังคม รวมทั้งข้อดี-ข้อเสีย ของการมีหรือไม่มีใบขับขี่จักรยาน ตลอดจนจัดทำข้อเสนอแนะ สามารถติดต่อได้ที่ชมรม TCC ตลอดเวลาทำการ

Print PDF