ชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทย ชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทย
ค่ำคืนวันที่ 3 และ 10 ตุลาคม 2557 ที่ผ่านมา พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ได้พูดถึงการใช้จักรยานในรายการ “คืนความสุขให้กับประชาชน” ซึ่งเป็นรายการโทรทัศน์ที่พลเอกประยุทธ์ใช้ในการแถลงนโยบายและแนวทางการทำงานต่างๆ ของรัฐบาลออกอากาศทางโทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจไปทั่วประเทศ นับเป็นนายกรัฐมนตรีไทยคนแรกที่พูดถึงการใช้จักรยาน รวมทั้งการใช้จักรยานเพื่อการเดินทางประจำวัน ในลักษณะที่ส่งเสริม และพูดอย่างสาระ มีรายละเอียด อย่างที่ไม่เคยมีนายกรัฐมนตรีไทยคนใดทำมาก่อน เป็นแนวนโยบายและแนวการปฏิบัติที่เป็นคุณต่อการส่งเสริมการใช้จักรยาน และหากหน่วยงานต่างๆ ของรัฐบาลนำไปปฏิบัติจริงย่างจริงจัง ก็จะเกดการเปลี่ยนแปลงที่เอื้ออำนวยต่อการใช้จักรยานในชีวิตประจำวันเป็นอย่างมาก
ชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทยที่ทำงานผลักดันการเดินและการใช้จักรยานในชีวิตประจำวันให้เป็นนโยบายสาธารณะของประเทศไทยเป็นงานหลักในช่วงสี่ปีที่ผ่านมา จึงขอนำคำพูดของพลเอกประยุทธ์ทั้งสองครั้งที่มีผู้ถอดความไว้มานำเสนอ รวมทั้งเหตุการณ์ก่อนหน้าที่เชื่อได้ว่าน่าจะมีส่วนสำคัญที่ทำให้นายกรัฐมนตรีคนปัจจุบันพูดเช่นนั้น
คำกล่าวของพลเอกประยุทธ์ในรายการ “คืนความสุขให้กับประชาชน” ในส่วนที่เกี่ยวกับการใช้จักรยาน ในวันที่ 3 ตุลาคม
“…นอกจากนั้น ผมเห็นพี่น้องมีความสุขขี่จักรยานออกกำลังกาย ผมดีใจนะครับอยากให้ประชาชนนั้นให้ความสนใจกับการขี่จักรยานให้มากขึ้น เป็นการออกกำลังกายที่ดี ดีมากไม่ว่าจะเป็นการเดินทางประจำวันหรือเพียงแค่ออกกำลังกาย รัฐบาลมีนโยบายที่จะส่งเสริมสนับสนุนให้นะครับ วันนี้ก็เห็นมีการจัดการแข่งขันจัดการรวมกลุ่มกันมากมายหลายพื้นที่ เราก็จะเร่งส่งเสริมให้มีเส้นทางจักรยานที่ปลอดภัยนะครับ ให้ผู้ขับขี่มากขึ้นให้ทั่วถึงทุกภูมิภาค ซึ่งเราก็อาจจะสามารถเชื่อมโยงให้เกิดเส้นทางจักรยานเพื่อการสัญจร การท่องเที่ยว ออกกำลังกายอะไรก็แล้วแต่ ไม่ว่าจะเป็นการท่องเที่ยวเพื่อผจญภัยอย่างเมาเทนไบค์ หรือการขี่จักรยานชมเมือง หรือเชิงอนุรักษ์นะครับ ไม่ทำลายธรรมชาติสิ่งแวดล้อม และก็จะช่วยประเทศลดการใช้พลังงาน ลดมลพิษ และรักษาสิ่งแวดล้อมได้อีกทางหนึ่งด้วย อันนี้ขอให้มีในพื้นที่ทุกจังหวัดและทุกพื้นที่นะครับ ฝากท่านผู้ว่าฯ ฝากข้าราชการทุกกระทรวง ทบวง กรม ช่วยกันไปจัดนะครับ กระทรวงมหาดไทยยังคงเป็นหลักในเรื่องนี้…”
 |
 |
|
ภาพส่วนหนึ่งจากการออกอากาศเมื่อวันที่ 3 ตุลาคม 2557 |
|
คำกล่าวของพลเอกประยุทธ์ในรายการ “คืนความสุขให้กับประชาชน” ในส่วนที่เกี่ยวกับการใช้จักรยาน ในวันที่ 10 ตุลาคม
“สัปดาห์ที่แล้วผมพูดถึงนโยบายของรัฐบาลที่จะส่งเสริมให้พี่น้องประชาชนหันมาใช้จักรยานเพื่อการออกกำลังกายหรือใช้เป็นยานพาหนะในชีวิตประจำวัน คงใช้ได้ในบางพื้นที่ ขี่จักรยานไปทำงานคงไปไม่ได้ทั้งหมด บางพื้นที่ก็ใช้ไม่ได้ แต่ก็อยากจะส่งเสริมให้มีการใช้ให้มากขึ้น ให้ได้รับความสะดวกความปลอดภัย วันนี้ก็ได้รับการตอบรับมาเป็นอย่างดี หลายส่วนราชการหลายหน่วยงานก็ได้จัดพื้นที่ จัดสถานที่ให้มีการขี่จักรยานเพิ่มเติม อย่างน้อยก็เพื่อสุขภาพ หรืออย่างน้อยก็เป็นการลดมลพิษในอากาศและมลพิษทางเสียงเป็นการชั่วคราวสักระยะหนึ่ง
“นอกจากนั้น การขี่จักรยานจะทำให้พวกเรามีโอกาสเพิ่มการปฏิสัมพันธ์กันมากขึ้น เพื่อนบ้าน คนในชุมชน ในตรอกซอกซอย ได้มีโอกาสจอดรถจักรยานทักทายกัน เพราะที่ผ่านมาขับรถก็รีบกัน ปิดหน้าต่างเปิดแอร์ ก็เพิ่มมลพิษและก็ไม่ได้คุยกันด้วย ไม่ได้ทักทายกัน เพราะฉะนั้นมีโอกาสตรงไหนก็ทักทายกัน จะได้รักกันมากๆ ไม่ขัดแย้งกันอีกต่อไป
“นอกจากนั้น ผมอยากให้มีการสนับสนุนร้านค้าย่อยในพื้นที่ชุมชนในเส้นทางการใช้จักรยานจะได้มีสินค้าต่างๆ ไปวางขาย แวะซื้อ แวะเยี่ยม พูดคุยกันได้อย่างสะดวก ไม่จำเป็นจะต้องไปเสียเวลาเข้าห้างใหญ่ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง สิ่งของที่ผลิตจากในท้องที่ในท้องถิ่นเหล่านี้น่าจะมาเปิดพื้นที่ให้ขายในพื้นที่ที่เส้นทางจักรยานผ่าน เพื่อให้ได้ผลรับที่เป็นรูปธรรมและเป็นประโยชน์ต่อสังคมมากที่สุด
“ทั้งนี้ต้องเริ่มจากการกำหนดมาตรฐานว่า “ไบค์เลน” ควรเป็นอย่างไร ควรจะมีจำนวนเลน วัสดุ เครือข่ายการเชื่อมโยงจุดต่าง ๆ ให้ความปลอดภัยผู้ขับขี่ สิ่งอำนวยความสะดวก ที่จอดจักรยานที่สะดวกปลอดภัย ต่อไปอาจจะมีจักรยานให้เช่าต่าง ๆ ก็แล้วแต่ หรือให้บริการฟรี ก็แล้วแต่ว่าความก้าวหน้าจะไปได้แค่ไหนอย่างไร ให้ทุกหน่วยงานได้สนับสนุนด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องของจักรยานยืมเรียนเหล่านี้ ก็ต้องสอนวินัยเด็กด้วย การใช้จักรยานให้เหมาะสมถูกวิธี พอโตขึ้นเขาขับขี่จักรยานได้ไปจักรยานยนต์ ไปรถยนต์ก็จะได้ไม่ทำผิดกฎจราจร
“ในเรื่องของการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ อย่างเช่นบางเส้นทางไปไม่ได้สะดวก ด้วยรถ ด้วยยานพาหนะชนิดอื่น เราใช้จักรยานเอา จักรยานเมาเทนไบค์ก็ได้ เพื่อจะไปเที่ยวน้ำตก เที่ยวอะไรต่างๆ ที่ไม่จำเป็นต้องขยายเส้นทาง บางน้ำตกก็ใช้เป็นเส้นทางจักรยานขึ้นไปหรือเดินขึ้นไป เหมือนเมืองนอกเขาทำตอนนี้ เวลาไปต่างประเทศ เวลาไปเที่ยวเขา ไปเที่ยวเชิงสุขภาพ ทุกคนได้เดิน ได้ปีนเขา ได้ขี่จักรยานขึ้นเขา ไม่เห็นต้องนำรถขึ้นไปทุกที่เลย พอขยายทางเดี๋ยวก็เกินปริมาณควบคุมคุณภาพไม่ได้อีก
“ในการประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) และ คสช. ที่ผ่านมานั้นได้ให้กระทรวงคมนาคมและส่วนราชการอื่นๆ ได้วางแผนจัดทำโครงการนำร่องในทุกพื้นที่ การพัฒนาเส้นทางต่างๆ ที่มีอยู่แล้วหรือทำเพิ่มเติมให้มีความสมบูรณ์โดยเร็วที่สุด ผมต้องการให้เกิดทั้งประเทศ ทั้งในกรุงเทพมหานครและทุกจังหวัด ก็ขอให้ผู้ใช้รถหรือรถยนต์ จักรยานยนต์ต่างๆ ระมัดระวังผู้ขี่จักรยานด้วย ต้องเผื่อแผ่แบ่งปันกันการใช้ถนนในช่วงระยะเวลาที่เหมาะสม”
| ก่อนหน้าที่พลเอกประยุทธ์จะพูดส่งเสริมการใช้จักรยานออกโทรทัศน์ครั้งแรกเพียงหนึ่งสัปดาห์ คือในวันที่ 26 กันยายน 2557 ชมรมฯได้ร่วมจัดนิทรรศการในการประชุมประจำปี 2557 ของสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ซึ่งนายกรัฐมนตรีได้รับเชิญให้กล่าวปาฐกถาในหัวข้อ “การพัฒนาคนเพื่อพัฒนาประเทศ” เมื่อกล่าวปาฐกถาเสร็จ ขณะเดินกลับ นายกรัฐมนตรีได้แวะเข้ามาที่ร้านของชมรมฯ เป็นโอกาสให้ศาสตราจารย์ธงชัย พรรณสวัสดิ์ ประธานชมรมฯ ได้นำเสนอสิ่งที่ชมรมฯ ทำอย่างสั้นๆ ประเด็นหลักที่อาจารย์ธงชัยได้นำเสนอต่อนายกรัฐมนตรีคือ สามเหลี่ยมของผู้ใช้จักรยาน
|
“สามเหลี่ยมของผู้ใช้จักรยาน” แบ่งเป็นสามส่วน
1. ส่วนยอดบนสุดของสามเหลี่ยมได้แก่ กลุ่มนักแข่งจักรยาน จำนวนประมาณ 1,000 คน เป็นคนที่สามารถสร้างชื่อเสียงให้กับประเทศได้
2. ส่วนกลางของสามเหลี่ยมได้แก่ กลุ่มนักจักรยาน จำนวนประมาณ 200,000 คน เป็นส่วนที่สามารถสร้างสีสันและกระแสสังคม กลุ่มนี้ใช้จักรยานเพื่อนันทนาการและออกกำลังกาย และ
3. ส่วนฐานของสามเหลี่ยมได้แก่ ผู้ใช้จักรยานสำหรับการเดินทางโดยทั่วไปในชีวิตประจำวัน ซึ่งมีมากหลายสิบล้านคน อาจมากถึง 60 ล้าน ชมรมฯ เน้นการทำงานเพื่อคนกลุ่มนี้ ซึ่งส่วนหนึ่งก็เป็นนักจักรยานและนักแข่งด้วย การใช้จักรยานเพื่อการเดินทางในชีวิตประจำวันช่วยแก้ปัญหาของประเทศชาติได้ ทั้งด้านสิ่งแวดล้อม พลังงาน ปัญหาจราจร เศรษฐกิจ สังคม ดังนั้นรัฐบาลควรพิจารณาสนับสนุนให้เกิดความปลอดภัย เชื่อมต่อ ให้เกิดปัจจัยที่เอื้อต่อการใช้จักรยานในชีวิตประจำวันของกลุ่มคนที่เป็นคนส่วนใหญ่ของประเทศ
 |
|
สามเหลี่ยมของผู้ใช้จักรยาน (จากแผ่นพับ “ชาวบ้านขี่จักรยานกันวันละกี่กิโล” ของชมรมฯ) ที่อาจารย์ธงชัยใช้อธิบายให้นายกรัฐมนตรีฟัง |
พลเอกประยุทธ์ได้กล่าวตอบสั้นๆ ว่า “เห็นด้วยเลยพี่ ลูกสาวของผมก็ชอบปั่นจักรยาน ผมยินดีสนับสนุนเรื่องทางจักรยาน เรื่องความปลอดภัยต้องมาก่อน เพราะจะทำให้คนขับขี่ได้ใช้ทั้งออกกำลังกาย และเดินทางประจำวัน ช่วยกันครับ จะได้แก้ปัญหาได้” จากนั้นอาจารย์ธงชัยได้มอบของที่ระลึกของชมรมฯ ให้ท่านนายกรัฐมนตรี มีการถ่ายภาพร่วมกัน จากนั้นนายกรัฐมนตรีก็เดินต่อไป
แม้ชมรมฯจะไม่หลักฐานยืนยันแน่ชัด ก็เป็นที่เชื่อได้ว่า การสนทนาสั้นๆ ครั้งนี้มีผลในการดึงดูดความสนใจของพลเอกประยุทธ์มาสู่เรื่องการใช้จักรยาน โดยเฉพาะการใช้จักรยานในชีวิตประจำวัน จนนำเรื่องการใช้จักรยานมาพูดออกอากาศทางโทรทัศน์ในรายการ “คืนความสุขให้กับประชาชน” ซึ่งเป็นรายการที่พลเอกประยุทธ์ใช้เสนอนโยบายและแนวทางการทำงานของรัฐบาล หลังจากนั้นมาเพียงสามวัน และพูดถึงสองครั้งต่อเนื่องกันอย่างเป็นเรื่องเป็นราวในเวลาเพียงสัปดาห์เดียว เป็นความสำเร็จอีกขั้นของชมรมฯ ในการผลักดันนโยบายการส่งเสริมการใช้จักรยานในชีวิตประจำวัน และการขับเคลื่อนมติสมัชชาสุขภาพในเรื่องการส่งเสริมการเดินและการใช้จักรยาน
เรียบเรียงโดย กวิน ชุติมา
กรรมการ ชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทย
Print 
PDF
