ความปลอดภัยในการขี่จักรยานยามค่ำคืนเพิ่มขึ้นแน่นอน หากผู้ใช้ถนนรายอื่นสามารถมองเห็นจักรยานกับคนขี่ได้ชัดเจนมากขึ้น นี่เป็นเหตุผลที่มาตรา 80 ของพระราชบัญญัติการจราจรทางบก พ.ศ.2522 กำหนดให้จักรยานต้องมีโคมไฟติดหน้ารถให้แสงสีขาวและโคมไฟติดท้ายรถให้แสงสีแดงหรือติดวัตถุที่เมื่อถูกไฟส่องจะให้แสงสะท้อนสีแดง
นอกจากที่กฎหมายกำหนดแล้ว ผู้ใช้จักรยานหลายคนยังติดไฟและแถบสะท้อนแสงเพิ่มเติมเพื่อเพิ่มความปลอดภัยมากขึ้น เช่น อย่างในภาพข้างล่างนี้เป็นแถบสะท้อนแสงที่มีขายที่ญี่ปุ่นในราคาเพียงชุดละ 30 บาท ทางซ้ายที่ออกสีเขียว-เหลืองใช้ติดตัวกับรถจักรยานอย่างบังโคลนและตัวถัง หรือติดหมวกนิรภัยหรือเป้สะพายหลังได้ด้วย ส่วนทางขวาเป็นสีขาวใช้ติดกับวงล้อจักรยานได้ตั้งแต่ขนาด 18 ถึง 28 นิ้ว
ที่น่าสนใจคือแถบสะท้อนแสงที่ใช้ติดกับวงล้อเพื่อเพิ่มการมองเห็นได้ชัดขึ้นสำหรับรถยนต์ที่มาจากด้านข้างของจักรยาน เดิมนั้นจักรยานที่ขายในไทยมีแถบพลาสติกสะท้อนแสงสีขาวติดกับกงล้อมาด้วย แต่สังเกตว่าในปัจจุบันจักรยานจำนวนมากไม่มีชิ้นส่วนเพื่อเพิ่มความปลอดภัยนี้ติดให้มาด้วยแล้ว ทั้งที่ไฟหรือวัตถุสะท้อนแสงให้ผู้ขับรถเห็นจักรยานได้ชัดเจนขึ้นจากด้านข้างนี้สำคัญมากและควรมีติดไว้เป็นอย่างยิ่ง เพราะโคมไฟและวัตถุสะท้อนด้านหน้า-หลังช่วยเพิ่มความสามารถในการมองเห็นของผู้ใช้รถทางด้านหน้าและหลังเท่านั้น ขณะที่ในความเป็นจริง มีรถยนต์แล่นเข้ามาหาจักรยานได้จากทุกทิศทาง
ผู้ใช้จักรยานหลายท่าน รวมทั้งผู้เขียน เคยมีประสบการณ์ “เกือบถูกชน” (Near Miss) ในเวลากลางคืนจากรถยนต์ทางด้านข้างมาแล้ว การออกแบบสภาพถนนที่ไม่ปลอดภัยหลายแห่งสร้างความเสี่ยงสูงต่อการชนด้านข้างในลักษณะนี้ เช่น สะพานอรุณอัมรินทร์ใกล้โรงพยาบาลศิริราช มีทางลาดมาเชื่อมต่อให้รถยนต์แล่นมาขึ้นสะพานได้จากด้านข้างในลักษณะที่เป็นมุมฉากตรงจุดที่อยู่เกือบกลางสะพานทีเดียว รถที่ขึ้นมาตามทางด้านข้างนี้ถ้าไม่ระมัดระวังให้ดีก็มีโอกาสชนจักรยานที่ขึ้นมาตามแนวสะพานได้ เนื่องจากจักรยานไม่มีไฟหน้าที่สว่างมากเป็นวงกว้างให้รถที่ขึ้นด้านข้างสังเกตเห็น
ไฟหรือวัตถุสะท้อนแสงให้ผู้ขับรถเห็นจักรยานได้ชัดเจนขึ้นจากด้านข้างนี้มีหลายชนิด นอกจากตัวอย่างแถบพลาสติกสะท้อนแสงสีขาวติดกับกงล้อและแถบสะท้อนแสงที่ใช้ติดกับกงล้อที่เอามาให้ในภาพนี้แล้ว ยังมีไฟกระพริบที่ใช้ติดกงล้อหรือวาล์วสูบลมล้อ ในวิดิโอคลิปนี้เป็นนวัตกรรมที่มีการใช้ไฟ LED สร้างภาพเคลื่อนไหวต่างๆ บนล้อจักรยาน ที่นอกจากทำให้เห็นจักรยานได้เด่นชัดแล้ว ยังทำให้คนใช้จักรยานสนุกที่ได้อวดภาพต่างๆ เวลาขี่จักรยานไปไหนมาไหนยามค่ำ น่าสนใจจะหามาติดกันบ้างนะครับ คิดว่าราคาน่าจะไม่แพงนัก
***https://www.youtube.com/watch?v=2UWf6LdhFGA&feature=youtu.be
****
กวิน ชุติมา
กรรมการชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทย และกรรมการ-เหรัญญิกสถาบันการเดินและการจักรยานไทย
มกราคม 2560