ชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทย ชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทย
บางผึ้งเป็นหมู่บ้านเล็กๆ ในตำบลโคกยาง อำเภอเหนือคลอง จังหวัดกระบี่ มีประชากรตามทะเบียนราษฎร์ทั้งหมด 1,209 คน หลังจากที่รวบรวมชาวบ้านที่ชอบออกกำลังกายและใช้จักรยานในชีวิตประจำวันก่อตั้งชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพบ้านบางผึ้งเมื่อวันที่ 23 ตุลาคม 2554 ออกปั่นจักรยานเพื่อออกกำลังกายและชักชวนชาวบ้านที่ยังไม่ได้เป็นสมาชิกชมรม จนเป็นภาพชินตาที่มีผู้ใหญ่และเด็กรวมตัวกันที่ร้านกาแฟประจำหมู่บ้านในช่วงเช้าแล้วออกปั่นจักรยานไปเป็นกลุ่มวันละ 20-30 คนแทบทุกวัน ส่วนคนที่ไม่สะดวกในช่วงเช้าก็มีกลุ่มที่รวมตัวกันช่วงเย็นเช่นกัน เราเรียกสองกลุ่มนี้ว่า ทีมรับอรุณ กับ ทีมเก็บตะวัน
ในช่วงแรกๆการปั่นจักรยานกับชาวบ้านยังมีช่องว่าง เรื่องจักรยานราคาแพงและไม่กล้าสวมใส่เสื้อผ้ารัดกุม ชมรมฯ จึงใช้กลยุทธ์ให้ชาวบ้านกล้าใช้และกล้าซื้อจักรยานโดยหันมารวมตัวกันปั่นจักรยานแม่บ้านและสวมใส่เสื้อผ้าแบบปกติ แทนการปั่นจักรยานเสือภูเขาแล้วใส่เสื้อผ้าที่รัดกุม ในระยะทางที่ไกลเท่าเดิมหรือไกลกว่าเดิมในบางครั้ง กลยุทธ์นี้ได้ผล เริ่มมีคนสนใจมีการสอบถามว่าซื้อจักรยานมาจากไหน ราคาเท่าไหร่ เมื่อมีคนเริ่มสนใจทางชมรมจึงสั่งจักรยานซึ่งมีราคาถูกและคงทนอย่างจักรยานมือ 2 จากญี่ปุ่นมาใช้ กลุ่มเป้าหมายสนใจมากเพราะสภาพรถยังดีมาก มีตะกร้าใหญ่ใส่ของได้เยอะ ปั่นได้ดี ที่สำคัญคือราคาไม่แพงอย่างจักรยานเสือภูเขา ในระยะเวลา 6 เดือน ที่ผ่านมาจักรยานแม่บ้านได้รับความนิยมสูงสุด สมาชิกที่ซื้อไปสามารถใช้ในชีวิตประจำวัน ท่องเที่ยว ไปทำงานได้อย่างสะดวกสบาย จักรยานแม่บ้านเป็นจักรยานที่ดูแลง่าย และเมื่อมีปัญหา ชมรมจะมีทีมช่างช่วยกันซ่อม เช่น ปะยาง เติมลม ดูแลให้ทุกอย่างที่สมาชิกไม่สามารถทำได้ด้วยตัวเองให้ฟรี (คิดเงินเมื่อมีการเปลี่ยนอะไหล่ เช่น เปลี่ยนยาง ) จึงมีการใช้อย่างแพร่หลายในชุมชน
ชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพบ้านบางผึ้งเป็นสมาชิกที่แข็งขันของเครือข่ายผู้ใช้จักรยานจังหวัดกระบี่ ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากโครงการผลักดันการเดินและการใช้จักรยานไปสู่นโยบายสาธารณะของประเทศไทย ชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทย กิจกรรมที่จังหวัดหรืออำเภออื่นๆจัดขึ้น ชมรมจักรยานบ้านบางผึ้งเข้าร่วมครั้งละ 30-50 คนโดยตลอดเกือบทุกรายการ จนเป็นที่รับรู้กันในวงการผู้ใช้จักรยานทั้งในจังหวัดและต่างจังหวัดรวมทั้งการเข้าร่วมการจัดงานวันปลอดรถ หรือ Car Free Day ซึ่งในทางสากลตรงกับวันที่ 22 กันยายนของทุกปี แต่ในเมืองไทยจัดกันในวันอาทิตย์ก่อนหรือหลังวันที่ 22 ด้วย
ดังนั้นเมื่อทราบข่าวว่า ในปี 2555 นี้จะมีการจัดงานวันปลอดรถอีกในวันอาทิตย์ที่ 23 กันยายน ชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพบ้านบางผึ้ง จึงได้เชิญชวนผู้นำชุมชนซึ่งประกอบด้วยผู้ใหญ่บ้าน คณะกรรมการหมู่บ้าน โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล สมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบล และแกนนำชุมชนอื่นๆ มาหารือ และที่ประชุมได้เห็นพ้องต้องกันว่า เนื่องจากงานวันปลอดรถที่หลายประเทศทั่วโลกทำกันเป็นการรณรงค์ให้ลด ละ เลิกใช้รถยนต์ส่วนบุคคล(และจักรยานยนต์) และหันไปใช้วิธีเดิน ขี่จักรยาน และใช้ขนส่งสาธารณะ เป็นทางเลือกในการเดินทางแทน การจัดงานที่บ้านบางผึ้งจึงควรจัดกิจกรรมในหมู่บ้าน ไม่มีการขนจักรยานใส่รถกระบะไปร่วมกิจกรรมต่างอำเภอดังที่เคยทำมา โดยรวมตัวกันปั่นจักรยานและเดินไปปลูกต้นไม้สองข้างทางบนถนนสายบางผึ้ง – โคกยาง เป็นระยะทาง 3กิโลเมตร ไม่มีเสื้อแจกแบบเดียวกับที่ทำกันทั่วโลก ต่างจากที่ทำกันในเมืองไทยซึ่งที่ผ่านมาใช้การแจกเสื้อเป็นตัวล่อ ทุกคนในชุมชนบางผึ้งควรมาร่วมงานนี้ด้วยจิตสำนึกและจิตสาธารณะเพื่อชุมชน อีกทั้งยังสามารถผลักดันให้ชาวบ้านใช้จักรยานหรือเดินในชีวิตประจำวัน ซึ่งเป็นเป้าหมายในการสร้างชุมชนจักรยานและคนเดิน รวมทั้งชาวบ้านและเด็กๆจะได้รู้จักและรู้ความหมายของวันปลอดรถให้ถูกต้องตามวัตถุประสงค์ดั้งเดิมด้วย
เมื่อประชุมตกลงกันแล้วจึงเริ่มรณรงค์และประชาสัมพันธ์ให้ชาวบ้านรับทราบ ผ่านทางการประชุมประจำเดือนของหมู่บ้าน ทางสถานีวิทยุ F.M. 96.0 ควบคู่ไปกับการแบ่งกลุ่มกันดูแลและรับสมัคร โดยแบ่งเป็นกลุ่มๆละ 5 คน โดยหลายกลุ่มรวมกันเป็นหนึ่งชุมชน เช่น ชุมชนคนเดิน ชุมชนจักรยาน ชุมชนเศรษฐกิจพอเพียง ชุมชน อสม. ชุมชนแอโรบิค เป็นต้น
ปรากฏว่ามีเสียงตอบรับอย่างหนาแน่น ยอดผู้สมัครเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เมื่อชุมชนจริงจังกับเรื่องนี้ทั้งยังมีจุดยืนในการทำงานเพื่อให้ปลอดรถและมีการกระตุ้นให้ชาวบ้านหันมาใช้จักรยานและเดินมากขึ้นเพื่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม องค์กรต่างๆในชุมชน และนอกชุมชนเริ่มให้ความสนใจและให้การสนับสนุนทั้งงบประมาณและสิ่งของ เช่น ชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทย สถานีวิทยุ F.M. 96.0 ช่วยประชาสัมพันธ์กิจกรรมโดยไม่คิดค่าใช้จ่าย สวนป่าเหนือคลองสนับสนุนต้นกลันเกราเพื่อใช้ปลูกในวันทำกิจกรรม ห้างบิ๊กซีซูเปอร์เซ็นเตอร์สาขากระบี่ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย คณะกลองยาวที่มาร่วมสร้างความสนุกสนานและร้องรำกันอย่างมีความสุข และอีกหลายท่านหลายองค์กรที่ไม่สามารถจะเอ่ยนามได้ทั้งหมด ชาวบ้านลงแรงจัดสถานที่จนวัดเก่ากลายเป็นวัดใหม่ที่สวยงามในพริบตา ช่วยกันปรุงอาหารเช้า-เที่ยงกันอย่างสนุกสนาน
หากชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพบ้านบางผึ้งไปร่วมปั่นจักรยานเพื่อร่วมกิจกรรมในตัวเมือง ซึ่งห่างจากหมู่บ้านไป 30 กิโลเมตร กลุ่มเด็กและคนเดิน ตลอดทั้งชุมชนต่างๆคงไม่มีโอกาสได้เข้าร่วมกิจกรรม ดังนั้นในวันที่ 23 กันยายน 2555 จึงมีคนมาร่วมกิจกรรม เดิน ปั่นจักรยาน ขี่ม้า ไปปลูกต้นไม้สองข้างถนน บางผึ้ง-โคกยางระยะทาง 3 กิโลเมตร เป็นจำนวนมากถึง 540 คน หวังว่าในอนาคตถนนสายนี้จะเป็นอุโมงค์ต้นไม้ที่ร่มรื่น สามารถปั่นจักรยาน เดิน วิ่ง ทั้งออกกำลังกายและสัญจรไปมาอย่างมีความสุข
ผลลัพธ์ของงานนี้คือ ชาวบ้านมีความสุข สนุกกับกิจกรรม อยากให้จัดอีก นี่คือก้าวแรกของงาน บางผึ้ง Car Free Day ในสไตล์บางผึ้ง หวังว่ากิจกรรมของเราจะสร้างแนวคิดใหม่ๆให้กับวัน Car Free Day ในที่อื่นๆของเมืองไทยด้วยครับ
โดย พรเทพ ดิษยบุตร
ประธานชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพจังหวัดกระบี่
กันยายน 2555
ติดตามภาพกิจกรรมพิ่มเติมที่
http://www.facebook.com/media/set/?set=a.429390117117084.97957.100001382976885&type=3
Print 
PDF
