จักรยานคือคำตอบ

ในขณะที่โลกยังตกลงกันไม่ได้ว่าจะจัดการกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศอย่างไร นายแมนเฟรด เนิน ประธานสหพันธ์ผู้ใช้จักรยานยุโรป (European Cyclists’ Federation – ECF) อธิบายว่าจักรยานนั่นแหละคือคำตอบที่สามารถทำได้เลยทันที นี่เป็นสาส์นจากประธานของเครือข่ายผู้ใช้จักรยานที่ใหญ่ที่สุดในโลก ถึงนักการเมืองและประชาชนชาวโลกทุกคน รวมทั้งในประเทศไทยของเราด้วย

“ถ้าถามว่ามีอะไรสักอย่างหนึ่งไหมที่ผมอยากบอกนักการเมืองในปีนี้ สิ่งนั้นก็คือ จักรยานเป็นเครื่องมือที่ทรงพลังมาก และเป็นคำตอบให้ปัญหามากมายหลายอย่างในทุกวันนี้ โดยเฉพาะในเรื่องการจัดการกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ จักรยานนั้นเป็นเครื่องมือยอดเยี่ยมที่ใช้ได้เลยทันที เดี๋ยวนี้ ไม่ต้องคอยไปถึงพรุ่งนี้หรืออีกสิบยี่สิบปีข้างหน้า

การจราจรในกรุงโคเปนเฮเกน	การขี่จักรยานในกรุงเบอร์ลิน ประเทศเยอรมัน

นี่ก็ขึ้นปี ๒๕๕๖ มาแล้ว และการบรรลุข้อตกลงว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศไม่ว่าจะในรูปแบบใดก็ยังอยู่ห่างไกล ปลายปีที่แล้วหลายคนผิดหวังกับผลที่ออกมาจากการประชุมรัฐภาคีอนุสัญญาว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศครั้งที่ ๑๘ ที่โดฮา บรรดาผู้นำทั้งหลายบอกว่าจะหาทางให้ตกลงกันได้ในภายหลังคือปี ๒๕๕๘ ไปโน่น และตกลงขยายกรอบเวลาของพิธีสารเกียวโตออกไปจนถึงปี ๒๕๖๓ บางทีคำพูดของคอนนี่ เฮเดการ์ด กรรมาธิการ(ซึ่งเทียบเท่ารัฐมนตรี – ผู้แปล)การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของคณะกรรมการ(ซึ่งเทียบเท่าคณะรัฐมนตรี)ของสหภาพยุโรป อาจจะบ่งบอกสถานการณ์เรื่องนี้ได้ดีที่สุด “ยังต้องเจรจากันอย่างเข้มข้นอีกมาก สิ่งที่เราต้องการตอนนี้คือเราต้องตั้งเป้าให้ทะเยอทะยานมากขึ้นและทำอะไรๆให้เร็วขึ้น”

คุณเฮเดการ์ดพูดถูกแล้ว เราต้องลงมือทำอะไรสักอย่างอย่างรวดเร็ว ในขณะที่เราคอยให้ได้ข้อตกลงระดับโลกมา สหภาพยุโรปก็ต้องการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของตนลงร้อยละ ๘๐ ในปี ๒๕๙๓ และต้องลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในภาคขนส่งลงร้อยละ ๖๐ ตรงนี้แหละที่น่ากังวล ภาคการขนส่งนี่ไม่สะอาดเลย ความจริงออกมาในทางตรงข้ามเสียด้วยซ้ำไป ในขณะที่การปล่อยก๊าซเรือนกระจกในภาคอื่นๆลดลงในช่วงปี ๒๕๓๓ ถึง ๒๕๕๐ ภาคขนส่งกลับปล่อยก๊าซเรือนกระจกเพิ่มขึ้นร้อยละ ๓๖ ในช่วงเดียวกัน เท่ากับหนึ่งในสี่ของการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของสหภาพยุโรปทั้งหมด ในขณะที่การบรรลุเป้าการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในระดับโลกของสหภาพยุโรปนั้นก็ท้าทายมากอยู่แล้ว การจะบรรลุเป้าหมายในภาคขนส่งของสหภาพยุโรปก็ยิ่งท้าทายมากยิ่งขึ้นไปอีก

เครื่องมือที่สมบูรณ์แบบ: การใช้จักรยานคือคำตอบประการหนึ่งของปัญหา

เมื่ออิตาลีจัดการประชุมการใช้จักรยานแห่งชาติขึ้นเป็นครั้งแรกที่เมืองมิลาน ผมได้เน้นว่าผู้ใช้จักรยานไม่เห็นจะต้องมาถกเกียงกันเรื่องสภาพภูมิอากาศเลย การถกเถียงกันเรื่องสภาพภูมิอากาศต่างหากที่ต้องการให้คนใช้จักรยานกันมากขึ้น

ทำไมน่ะหรือ ก็เพราะว่าเทคโนโลยีจะไม่ช่วยให้เรารอดไปได้น่ะสิ สภาพการณ์และการคาดการณ์ส่วนใหญ่ ถ้าไม่ใช่ทั้งหมด ได้ข้อสรุปตรงกันว่าการปรับปรุงยานพาหนะและเชื้อเพลิงจะไม่ช่วยให้เราบรรลุเป้าหมายข้างต้นได้ เราต้องเปลี่ยนวิธีที่เราเดินทาง และการใช้จักรยานสามารถที่จะเป็นและควรที่จะเป็นส่วนหนึ่งที่สำคัญในการเปลี่ยนแปลงนี้

สิ่งที่รัฐบาลต่างๆต้องเข้าใจก็คือ การใช้จักรยานสามารถเป็นเครื่องมือที่ทรงพลังในการทำให้ภาคขนส่งสะอาดขึ้น มันเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพ ค่อนข้างถูกและง่ายที่จะดำเนินการ และที่ดีที่สุดก็คือมันเป็นคำตอบที่มีอยู่แล้วในวันนี้

ถ้าทุกคนในสหภาพยุโรปขี่จักรยานมากพอกับชาวเดนมาร์ค คือเฉลี่ยวันละ ๒.๖ กิโลเมตร ก็จะช่วยให้สหภาพยุโรปลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้ถึงหนึ่งในสี่ของที่ตั้งเป้าไว้ในภาคขนส่ง เราไม่ควรจะประเมินต่ำเกินไปถึงพลังของการใช้จักรยานที่ไปทำให้การเดินทางสะอาดขึ้น

การใช้จักรยานไม่ได้ให้ผลดีเฉพาะในเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เห็นได้ชัดๆว่าการลงทุนด้วยเงินภาษีของประชาชนไปในเรื่องการใช้จักรยานให้ผลตอบแทนที่เร็วมากๆ มีหลักฐานในเรื่องนี้ปรากฏให้เห็นอย่างเหลือเฟือในช่วงห้าปีที่ผ่านมาจากการประชุมจักรยานนานาชาติ(Velo-city)ครั้งต่างๆ ประโยชน์ของการขี่จักรยานนั้นมากมายใหญ่หลวงในหลายๆด้าน (ดูตัวอย่างได้จากกฎบัตรเซบิล Charter of Seville)

คอนนี่ เฮเดการ์ด กรรมาธิการการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของคณะกรรมการยุโรป

การใช้จักรยานต้องอยู่ในนโยบายการขนส่ง

ไม่ต้องสงสัยเลยว่าจำนวนผู้ใช้จักรยานกำลังเติบโตขึ้น ขณะนี้การเดินทางทั้งหมดเกือบร้อยละ ๑๕ ในเยอรมัน ชาติที่มีประชากรมากที่สุดของยุโรป กระทำด้วยจักรยาน ซึ่งเป็นสัดส่วนที่เพิ่มขึ้นถึงร้อยละ ๖๐ ในเวลาเพียง ๑๐ ปี ประเทศอื่นๆก็เพิ่มขึ้นคล้ายคลึงกัน ผู้ที่ผลักดันการใช้จักรยานประสบความสำเร็จมากมายในการทำงานกับผู้บริหารเมือง ภูมิภาค และประเทศ แต่เราก็ยังแย้งผู้มีอำนาจตัดสินใจเหล่านี้ว่าพวกเขายังให้ความสนใจไม่เพียงพอ เราไปถูกทางแล้ว แต่ยังช้าเกินไปอย่างไม่ต้องสงสัย

ถึงเวลาแล้วที่เราต้องยอมรับการใช้จักรยาน ผมได้เรียกร้องให้กรรมาธิการ(รัฐมนตรี)ยุโรปอย่างคอนนี่ เฮเดการ์ด และ ซีม คัลลาส (กรรมาธิการขนส่ง) ให้ใช้จักรยานเป็นเครื่องมือและบรรจุไว้ในเอกสารทางยุทธศาสตร์ทั้งหลาย ผมยังเรียกร้องให้พวกเขาลงทุนในทรัพยากรต่างๆที่จำเป็น คนจะไม่ออกมาขี่จักรยานกันถ้าพวกเขาไม่รู้สึกว่าปลอดภัย และถ้าจะให้พวกเขารู้สึกว่าปลอดภัยก็ต้องมีโครงสร้างพื้นฐานเพียงพอ

การอุดหนุนทั้งในระดับประเทศและจากสหภาพยุโรปจะทำให้เกิดผลมากทีเดียว ขณะนี้สหภาพยุโรปกำลังพิจารณางบประมาณสำหรับปี ๒๕๕๗-๒๕๖๓ ยุทธศาสตร์และโครงการต่างๆที่เกี่ยวข้องในระดับชาติและระดับยุโรปจะต้องรวมเอาการใช้จักรยานเข้าไปด้วยและมีการจัดสรรทรัพยากรให้อย่างเพียงพอไปปรับปรุงสภาพเงื่อนไขต่างๆของผู้ใช้จักรยานให้ดีขึ้น สหพันธ์ผู้ใช้จักรยานยุโรปเล็งว่าสหภาพยุโรปต้องใช้ทุน ๖,๐๐๐ ล้านยูโร (ราว ๓๐๐,๐๐๐ ล้านบาท)ในการส่งเสริมการใช้จักรยานทั่วทวีป นี่เป็นโอกาสของยุโรปแล้วที่จะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างสำคัญ

และเมื่อมีคนมาใช้จักรยานมากขึ้น เราก็จะเห็นประโยชน์ต่างๆเกิดขึ้นมากมายตามมา ไม่ว่าจะเป็นการเติบโตทางเศรษฐกิจ สุขภาพของประชามหาชนที่ดีขึ้น หรือความเป็นธรรมในระดับโลก อย่าประเมินการใช้จักรยานต่ำเกินไป มันเป็นคำตอบที่ทรงพลังให้แก่ปัญหามากมายในทุกวันนี้ ก็อยู่ที่ว่าผู้นำต่างๆในโลกจะเอามันไปใช้มากแค่ไหนเท่านั้นเอง

เกี่ยวกับผู้เขียน: แมนเฟรด เนิน เป็นผู้ประกอบการชาวเยอรมันและผู้มีบทบาทสำคัญในการผลักดันการใช้จักรยาน ปัจจุบันเขาเป็นประธานของสหพันธ์ผู้ใช้จักรยานยุโรปและเป็นผู้ที่ผลักดันอย่างแข็งขันให้มีการใช้จักรยานมากขึ้นในยุโรปและทั่วโลก

กวิน ชุติมา เรียบเรียงแปลจาก Cycling Is A Solution: Word From The President

โดย แมนเฟรด เนิน ประธานสหพันธ์ผู้ใช้จักรยานยุโรป ใน ECF Newsletter วันที่ 17 มกราคม 2556

ECF_Julian

เกี่ยวกับผู้แปล: กวิน ชุติมา เป็นนักแปลและเคยเป็นกรรมการและเลขาธิการชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทยหลายสมัย

ปัจจุบันเขายังเป็นที่ปรึกษาและรับผิดชอบงานหลายด้านของชมรมฯ  โดยเฉพาะการผลักดันนโยบายการเดินและการใช้จักรยานในชีวิตประจำวัน

Print PDF