คนรุ่นก่อนเวลาพูดถึงจักรยานกับผู้หญิง พวกเขามักนึกถึงสาวเหนือขี่จักรยานกางจ้อง(จ้องแปลว่าร่มในภาษาเหนือ) และบางคนอาจนึกเลยไปถึงภาพสาวเชียงใหม่นุ่งซิ่นกางจ้องขี่จักรยาน ถ่ายภาพในงานการประกวดนางงามเชียงใหม่ ซึ่งถือว่าเป็นธรรมเนียมปฏิบัติในสมัยก่อน
การกางร่มขี่จักรยานของคนไทยสมัยก่อนไม่ใช่เรื่องแปลกประหลาด ใครๆก็ทำเช่นนี้ เพราะเมืองไทยมีทั้งแดดแรงและฝนซู่ การกางร่มจึงทำให้การใช้จักรยานมีความสะดวกและสบายมากขึ้น
ที่มา: http://www.chiangmainews.co.th/page/wp-content/uploads/p719.jpg
แล้วขี่จักรยานมือเดียว อีกมือถือร่ม ไม่อันตรายหรือ
อันตรายแน่ถ้าขี่จักรยานไม่คล่อง และอันตรายยิ่งกว่าหากการจราจรบนถนนหนาแน่น ซึ่งสองสิ่งที่ว่านี้ไม่มีอยู่ในอดีต เพราะทุกคนที่ใช้จักรยานในสมัยก่อนใช้จักรยานกันได้คล่องแคล่ว ไม่เว้นแม้แต่ผู้หญิง เพราะมันเป็นพาหนะที่ใช้งานหรือใช้ในการเดินทางจริงทุกวันหรือแทบทุกวัน ส่วนการจราจรเองก็เบาบางชนิดที่ขี่ไปชั่วโมงอาจเจอรถยนต์ไม่เกิน 10คัน
มาสมัยนี้ แดดยังแรง ฝนยังซู่ แต่การที่จะขี่จักรยานมือเดียวในกรุงเทพฯ เชียงใหม่ สระบุรี ขอนแก่น ฯลฯ แล้วถือร่มอีกมือ คงไม่ปลอดภัยนักแม้จะขี่จักรยานได้แข็งก็ตาม เพราะว่าการจราจรในเมืองใหญ่ในปัจจุบันมันสาหัสเกินอย่างที่ทุกคนรู้อยู่
แต่ไม่ใช่ว่าทุกเมืองในเมืองไทยต้องเป็นเมืองใหญ่ ในเมืองเล็กๆหลายเมือง เช่น อุทัยธานี เมืองแกลง เมืองพนัสนิคม เมืองชัยภูมิ เมืองหลังสวน ยังสามารถกางร่มขี่จักรยานได้เฉกเช่นในอดีต โดยอันตรายแทบไม่มี
ปัญหามีอยู่ว่า แล้วถ้าฝนไม่ตก แดดไม่ออก จะเอาร่มไปเก็บไว้ที่ใดตอนขี่จักรยาน
ปัญหานี้มีอยู่ทั่วโลก คนจีนมีวิธีแก้แบบหนึ่ง คนญี่ปุ่นมีวิธีแก้อีกแบบหนึ่ง วันนี้ขอเอาตัวอย่างของการแก้ปัญหาของคนญี่ปุ่น มาเล่าสู่กันฟัง
คนญี่ปุ่นเขาทำที่เก็บร่มติดกับโครงจักรยานออกมาขาย โดยมีอุปกรณ์ทำด้วยพลาสติกอยู่สองชิ้น ชิ้นหนึ่งเป็นรูปกรวยสั้นๆ ปลายเปิดทั้งสองข้าง ติดประกอบไว้ตรงขาตะเกียบหน้า เอาไว้เสียบร่มโดยเอาปลายแหลมชี้ลง ส่วนอีกชิ้นเป็นห่วงกลมติดที่ก้านแฮนด์ หรือคันบังคับเลี้ยว เอาไว้ล็อกหรือจับก้านร่มด้านบน ไม่ให้แกว่งไปมา
การติดตั้งก็ง่ายมาก แค่ขันน็อต 2 ตัวที่ตัวกรวยเสียบร่มที่ขาตะเกียบหน้า และน็อตอีกตัวยึดที่ตัวล็อกที่ก้านแฮนด์ ใครๆที่ไม่ใช่ช่างก็ติดได้ แม้แต่ผู้หญิงแม่บ้านธรรมดาก็ติดตั้งได้
กรวยเสียบร่มมีขนาดใหญ่พอสมควร จึงเสียบได้ทั้งร่มใหญ่และร่มเล็ก ถ้าเป็นร่มเล็ก ขาไม่ยาวนัก อาจเสียบลงในกรวยเสียบร่ม แล้วเอาปลายอีกด้านที่โค้งเป็นตะขอ เกี่ยวไว้กับก้านแฮนด์ โดยไม่ต้องใช้ตัวล็อกจับร่มไว้ก็ได้ แต่ถ้าเป็นร่มแบบไม่มีด้ามจับที่โค้งเป็นตะขอ ก็จำเป็นต้องใช้ตัวล็อกจับร่มไว้ ไม่ให้แกว่งและหลุดออกจากกรวยเสียบร่ม
จึงนับว่าสะดวกมากสำหรับคนที่รักจะใช้จักรยานในชีวิตประจำวัน และใช้จักรยานนั้นช้าๆ แบบวิถีชีวิตที่ทั่วโลกกำลังสนใจ และเรียกขานกันในชื่อว่า Slow Life นั่นเองตัวล็อกร่ม(ตัวบน)ทำด้วยพลาสติก มีตัวยึดกับคานแฮนด์ แล้วมีอีกตัวเป็นตัวล็อกรูปห่วงกลม เอาไว้จับยึดด้ามร่ม ตัวล็อกนี้สามารถเปิดห่วงแล้วเอาด้ามร่มใส่เข้าไปในวงห่วง แล้วปิดวงห่วงเมื่อไม่ให้ร่มหลุดออกมา
ศ.กิตติคุณ ดร. ธงชัย พรรณสวัสดิ์