ออสเตรเลียเป็นประเทศที่มีกฎหมายบังคับให้ทุกคนที่ขี่จักรยานต้องใส่หมวกนิรภัย แต่ก็มีคนอยากรู้ว่าถ้ายกเลิกกฎหมายนี้จะเกิดอะไรขึ้น คำตอบมีอยู่ในรายงานของคริส ริสเซิลกับลีหมิงเหวิน ที่ตีพิมพ์เผยแพร่ในวารสารสร้างเสริมสุขภาพแห่งออสเตรเลีย ฉบับเดือนธันวาคม 2554
ประเด็นที่ศึกษาคือในขณะที่ออสเตรเลียมีเป้าหมายทั้งระดับชาติ ระดับรัฐ และระดับเมือง ที่จะเพิ่มการใช้จักรยานของประชาชน ถ้าเลิกกฎหมายนี้จะมีผลอย่างไรต่อการใช้จักรยานในนครซิดนีย์ ซึ่งเป็นเมืองที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ บริษัทวิจัยตลาดที่ทำการศึกษาใช้วิธีสุ่มตัวอย่างถามชาวซิดนีย์ 600 คนอายุ 16 ปีขึ้นไปที่ไม่ได้อยู่ในครัวเรือนเดียวกันในเดือนตุลาคม 2553
ผลเบื้องต้นที่ออกมาคือจะมีคนออกมาขี่จักรยานมากขึ้นถ้าไม่ต้องสวมหมวกนิรภัย โดยผู้ร่วมการศึกษาราวหนึ่งในห้า (22.6%) บอกว่าพวกเขาจะขี่จักรยานมากขึ้นถ้าไม่ต้องสวมหมวกนิรภัย โดยเฉพาะคนที่ขี่จักรยานเป็นครั้งเป็นคราว (ร้อยละ 40.4 ของคนที่ขี่จักรยานในสัปดาห์ที่ผ่านมา และร้อยละ 33.1 ของคนที่ขี่จักรยานในเดือนที่ผ่านมา) เกือบครึ่งหนึ่ง(ร้อยละ 47.61) ตอบว่าจะไม่ขี่จักรยานถ้าไม่ได้สวมหมวกนิรภัย ร้อยละ 14.4 บอกว่า “ตลอดเวลา” ร้อยละ 30.4 บอกว่า “เป็นคราวๆไป” และที่เหลือบอกว่าไม่แน่ใจ หนึ่งในสาม(ร้อยละ 32.7)ของคนที่ตอบคำถามไม่สนับสนุนกฎหมายบังคับใส่หมวกนิรภัย
ข้อสรุปคือ ในสถานการณ์สมมติเช่นนั้น ถ้าเพียงครึ่งเดียวของร้อยละ 22.6 ที่ตอบคำถามว่าจะขี่จักรยานมากขึ้นถ้าไม่ต้องสวมหมวกนิรภัย ขี่จักรยานมากขึ้นจริง นครซิดนีย์ก็จะบรรลุเป้าหมายที่ตั้งไว้สำหรับการเพิ่มจำนวนการขี่จักรยานโดยการยกเลิกกฎหมายบังคับสวมหมวกนิรภัย ที่สำคัญคือ ถึงแม้ว่าจะไม่มีกฎหมายมาบังคับให้พวกเขาทำ ประชากรจำนวนไม่น้อยที่ใส่หมวกนิรภัยขี่จักรยานอยู่ก็ยังจะสวมหมวกนิรภัยขี่จักรยานต่อไป (ซึ่งก็เหมือนจะชี้ว่า ถ้าอย่างนั้นก็เลิกกฎหมายนี้เสียเถอะ คนที่สวมหมวกนิรมัยขี่จักรยานอยู่โดยสมัครใจก็ยังจะสวมอยู่เหมือนเดิม ไม่ได้เลิกไปตามกฎหมาย ในขณะที่คนที่ไม่อยากสวมหมวกนิรภัยก็จะออกมาขี่จักรยานมากขึ้นด้วย ได้ผลทั้งสองด้านแบบที่เขาเรียกว่าสถานการณ์ที่ทุกฝ่ายชนะหรือ win-win situation ไงล่ะครับ – ผู้เรียบเรียง)
กวิน ชุติมา
เรียบเรียงจาก
The possible effect on frequency of cycling if mandatory bicycle helmet legislation was repealed in Sydney (Australia) ในเว็บไซต์ Cycling Resource Center
ของ Australian Bicycle Council
(http://www.cyclingresourcecentre.org.au/post/repealing_mandatory_helmet_legislation_in_australia_cross_sectional_survey)